Ocena w rehabilitacji zawodowej

Kompleksowa ocena umiejętności, kompetencji i predyspozycji z uwzględnieniem ograniczeń psychofizycznych wynikających z niepełnosprawności to pierwszy etap modelu rehabilitacji zawodowej, który stosujemy w Fundacji Oceny Indywidualnego Kapitału Ludzkiego.
Ocena ma na celu sformułowanie diagnozy zawodowej i umożliwia określenie potrzebnego wsparcia w powrocie na rynek pracy osobie niepełnosprawnej, która zakończyła leczenie i jest zainteresowana podjęciem pracy. Osoba jest kierowana do ośrodka z opinią medyczną zezwalającą na podjęcie pracy i zawierającą wskazania związane z rodzajem pracy zapisane w języku ICF.

Oceny dokonuje interdyscyplinarny zespół specjalistów: doradca zawodowy, psycholog, fizjoterapeuta i diagności zawodowi. Czas trwania oceny: 20 godzin (5 dni po 4 godziny dziennie); czas pracy specjalistów włączając analizę testów i przygotowanie dokumentacji: 30 godzin.

Ocena składa się z części podstawowej i specjalistycznej.

Ocena podstawowa
W trakcie oceny podstawowej zespół ośrodka z udziałem beneficjenta weryfikuje i bada:
  • sytuację funkcjonowania społecznego osoby (w tym jej aktualny stan psychofizyczny i uwarunkowania środowiskowe);
  • dotychczasowe kwalifikacje i doświadczenie zawodowe;
  • preferencje dot. pracy i zdolności psychofizyczne do wykonywania danego typu pracy;
  • motywację do podjęcia pracy i uczestniczenia w życiu społecznym;
  • ogólne kompetencje pożądane w pracy zawodowej.
Na tym etapie dokonywana jest między innymi ocena sprawności fizycznej przy użyciu nowoczesnej sali wydolności funkcjonalnej, wykonywane są podstawowe próby pracy (diagnozujące koordynację, sprawność ciała, umiejętność rozumienia i wykonywania zadań zgodnie z instrukcją i w określonym czasie), wywiady, testy psychologiczne i obserwacje.

Podczas prób pracy, testów i wywiadów ze specjalistami oceniane są między innymi:
  • ogólne kompetencje miękkie i komunikacyjne, na przykład zdolność do prowadzenia rozmowy (kod ICF d350) komunikacja niewerbalna (kod ICF d3350);
  • zdolność do wykonywania zadań w grupie (kod ICF d2103);
  • ogólne zdolności fizyczne, na przykład zdolność do utrzymania pozycji stojącej (kod ICF d4154), zdolność manipulowania (d4402); możliwość chodzenia (kod ICF d450);
  • cechy osobowościowe i ogólne zdolności, na pewność siebie (kod ICF b1266), sumienność (kod ICF b1262 ), stabilność psychiczna (kod ICF d1263);
  • zdolność do uczenia się i nabywania umiejętności (kod ICF d155);
  • czynniki środowiskowe (np. określenie otrzymywanego wsparcia społecznego ze strony rodziny (kod ICF e310) oraz przyjaciół (kod ICF e320), dostęp do ochrony zdrowia (kod ICF e580);
wiele innych.

W rezultacie przeprowadzonej oceny Doradca Zawodowy określa wstępnie możliwości i potencjał zawodowy Beneficjenta i decyduje o profilu i zakresie oceny specjalistycznej, związanej z wykonywaniem danego typu pracy.


Ocena specjalistyczna
Ocena specjalistyczna kładzie nacisk na rozmaite techniki symulacyjne, które możliwie wiernie oddają realną sytuację pracy i są szczególnie trafne w przewidywaniu efektywności na konkretnym stanowisku.
Sprawdzane są kompetencje dla stanowisk:
produkcyjnych (poprzez symulację pracy przy taśmie i pogłębione badanie zdolności fizycznych);
technicznych (poprzez próby pracy wykorzystujące małe narzędzia i precyzyjne dokonywanie kontroli i pomiaru);
usługowych (próby dostosowane do typu pracy);
biurowych (z wykorzystaniem techniki in basket – czyli koszyków zadań).

Osoby niepełnosprawne zainteresowane i posiadające predyspozycje do wykonywania pracy biurowej sprawdzają swoje kompetencje w złożonym pakiecie zadań obejmującym m.in. obsługę komputera i znajomość pakietów oprogramowania, ale także komunikacji, organizowania i planowania. Osoby zainteresowane pracą w obsłudze klienta lub sprzedażą będą dodatkowo oceniane podczas odgrywania ról i przygotowania prezentacji dla klienta.